In veel gemeentes in de regio Arnhem-Nijmegen bestaat een groeiende ambitie om duurzame energie – op wat voor manier dan ook – op te wekken. Angst van burgers voor windenergie in de spreekwoordelijke achtertuin, gaat gepaard met de sterke wil om op een groene manier de energie voor gemeentes te verzorgen. Waar ligt de gulden middenweg?

Wat is windenergie?

Windenergie is stroom opgewekt door wind. In Nederland doen we dat met name met windmolens met wieken eraan. Ook wel een windmolen met horizontale as genoemd. Deze wieken draaien rond door te wind en drijven een generator in de turbine bovenaan de mast aan. Deze generator wekt vervolgens stroom op.

Voordelen van windenergie

Windenergie is schoon en komt uit een natuurlijke bron die nooit opraakt. Windenergie is hernieuwbaar. Bij het opwekken van windenergie komt geen CO2 vrij. Nederland is bij uitstek een goed land voor windenergie. Nadat de stormen Ciara en Dennis over ons kikkerland hebben geraasd begrijp je vast waarom: het waait bij ons vaak en hard.

In Nederland kunnen windmolens overal geplaatst worden. Hierdoor kunnen we ook de economie op verschillende manieren stimuleren. Denk aan boeren die niet meer genoeg verdienen aan hun akkerbouw of veeteelt, maar hun land wel beschikbaar kunnen stellen voor windmolens. Een win-win situatie.

Nadelen windenergie

Helaas, ook als het draait om de wind: er zijn nadelen. Op dit moment is windenergie nog redelijk duur. De prijzen zijn ondertussen wel steeds meer aan het dalen. De grootste windmolens op plekken met veel wind kunnen al concurreren met grijze energie. Daarbij zal de daling van windenergie gestaag verdergaan wanneer ze in grote aantallen worden gemaakt. Veel mensen vinden dat windmolens zorgen voor horizon- of landschapsvervuiling. Dat begrijpen wij. Tot op zekere hoogte – letterlijk. Windmolens zijn hoog én grotendeels van de tijd in beweging. Om deze reden hebben we strikte regels: een windmolen mag bijvoorbeeld niet dichterbij de een woning staan dan de mastlengte.

Feiten en fabels over windenergie

Over windenergie gaan een hoop verhalen de ronde. Maar wat is nou waar of niet waar? We zetten een aantal feiten en fabels voor je op een rij.

Het bouwen van een windmolen kost meer CO2 dan het bespaart

Bij het bouwen en aanleggen van een windmolen komt er CO2 vrij. Dat klopt. Gelukkig wekt die windmolen met 3 -6 maanden draaien evenveel energie op als dat er nodig is voor de bouw, het onderhoud en de afbraak. Een windmolen bespaart dus veel meer CO2 dan het kost.

Windmolens zijn schadelijk voor vogels

In theorie klopt dat. Vogels kunnen dood gaan door windturbines. Echter is dit aantal zo laag dat het in het niet valt bij de totale vogelsterfte. In de praktijk veroorzaken windmolens ongeveer 0,1 procent van de vogelsterfte. Een veel groter aantal vogels gaan dood door gif, huisdieren, ramen van woningen en andere oorzaken. Het zou zelfs 70 miljoen dode vogels kunnen schelen als volledig wordt overgegaan op windenergie.

Daarnaast is het zo dat Europa de norm heeft gesteld dat windmolens alleen mogen worden geplaatst op plekken waar ze zorgen voor maximaal 1 procent van de totale vogelsterfte. Maar zelfs dit kan teveel zijn voor kwetsbare vogelsoorten. Daarom wordt bij de bouw van windmolens altijd een milieueffectrapportage gemaakt of windenergie geen bedreiging vormt voor vogels. Zelfs de vogelbescherming is voorstander van windenergie mits goed wordt nagedacht over de plek van de windmolens.

Windmolens zijn schadelijk voor de gezondheid

Windmolens kunnen op twee manieren hinder veroorzaken; door geluid en slagschaduw. Deze hinder zou negatieve effecten kunnen hebben op de gezondheid.

Wat betreft slagschaduw is het zo dat windmolens stil worden geluid als de slagschaduw op een omliggend huis valt. Dit gebeurt op basis van berekeningen van het weer en de stand van de zon. En zoals hierboven al was te lezen mogen windmolens überhaupt niet geplaatst worden binnen een mastlengte afstand van woningen.

Wat betreft geluid zit de Nederlandse norm voor voor windmolens op maximaal 47db. Dit terwijl het geluid van een rijksweg of snelweg al snel op 70db ligt. Er zijn wel onderzoeken die duiden op een negatieve effecten op de gezondheid van windmolens maar die stuiten op veel kritiek vanwege slechte wetenschappelijke onderbouwing. Vaak blijkt dat als mensen al tegenstander zijn van windmolens deze vaak meer hinder ondervinden. Als omwonenden minder bezwaren hebben met windmolens blijkt de hinder veel lager te zijn. Of als omwonenden een economisch belang hebben bij de windmolens. Daarom is het ook belangrijk om omwonenden zoveel mogelijk te betrekken bij de ontwikkelingen van windmolens voordat deze worden gebouwd.