Energieprojecten meer moeten meer opleveren dan duurzame energie. Er zijn kansen voor de lokale economie en voor échte zeggenschap voor bewoners van de regio. ‘Alleen door mensen regie te geven over hun energie krijg je ze mee in de energietransitie’, zegt directeur van Wiek-II, Pim de Ridder. Hij droomt van een energiebedrijf voor de regio Arnhem-Nijmegen, in handen van inwoners en bedrijven uit de buurt. We nemen je mee in zijn visie.
Wat is je ultieme droom?
‘Dat is een regionale energievoorziening waarmee we onze eigen duurzame energie opwekken die we ook aan onszelf leveren. Daarmee worden we onafhankelijk van de grote energiebedrijven. We krijgen weer invloed op onze energie en brengen het terug naar de menselijke maat.
Veel mensen zijn nog niet zo gevoelig voor waar hun energie vandaan komt. Dat is niet gek, want alle marketing over energie gaat over geld. Intussen brengen we enorme bedragen naar de energiereuzen. Maar die hebben geen boodschap aan wat er speelt in de lokale omgeving.
Ik denk dat het anders kan en moet. Het gaat om veel meer dan geld. Energie is een basisbehoefte, die moet je zorgvuldig inrichten. Inwoners moeten zeggenschap krijgen, zodat ze zelf mee kunnen bepalen wat er gebeurt met de opgewekte energie, met het geld dat vrijkomt én hoe het energielandschap eruitziet. Met een eigen energievoorziening kunnen inwoners de stroom die dichtbij huis wordt opgewekt zelf afnemen. Je weet dan precies waar je energie vandaan komt. Door inwoners mede-eigenaar te maken blijven opbrengsten van energieprojecten in de regio. Je krijgt er iets voor terug. Ook moeten we het opwekken van duurzame energie doen op een manier die past bij de omgeving. Omwonenden kunnen meebeslissen. Misschien kiezen inwoners voor een park met een pluktuin of een ontmoetingsplek met een kampvuurplaats. Of financieren mensen er een plaatselijk zwembad of een wijkfeest mee. Dat krijg je allemaal niet als je je geld aan een multinational geeft.’
Hoe komen we daar? Wat is ervoor nodig om mensen bewust te maken van de kansen die er liggen in hun eigen omgeving?
‘In de hele samenleving is er een beweging richting meer eigen regie. Mensen willen invloed op het onderwijssysteem, het zorgsysteem en de inrichting van de stad. Het inrichten van je eigen energievoorziening past daarbij.
Bij deze ontwikkeling haken wij aan. We willen een goed verhaal vertellen, waarvan mensen zeggen: ‘daar wil ik bij horen’. De komende jaren gaat ons landschap door zonnevelden en windmolens enorm veranderen. Als de bewoners van de regio dat niet zien zitten en ze er niets voor terug krijgen komt er steeds meer weerstand. De huidige verdienmodellen van de grote energiebedrijven laten inwoners in de kou staan. Om de transitie toch te laten slagen is een andere aanpak nodig. Het besef moet groeien dat duurzame energie kansen biedt om de regie terug te pakken, om de toekomst goed achter te laten en de lokale economie te voeden.’
Wat doe je nu om dit te bereiken?
‘In Nijmegen-Noord hebben we Windpark Nijmegen-Betuwe gerealiseerd. Een uniek project: helemaal lokaal gefinancierd en in handen van de Nijmeegse Energiecoöperatie WPN. Daarmee hebben we laten zien dat enthousiaste inwoners samen veel kunnen bereiken. Als het lukt de kracht van onderop te bundelen kunnen we echt
een vuist maken. Maar om de touwtjes in handen te houden moeten we blijven doorontwikkelen. Het windpark staat inmiddels niet meer op zich, maar wordt onderdeel van een innovatief energielandschap met wind, zon en slimme opslag. We werken zoveel mogelijk samen met lokale high-tech organisaties en onderzoekers om het energielandschap te ontwikkelen. Met de coöperatie zoeken we naar de beste manier om inwoners te laten meedoen. Het energielandschap kan een voorbeeld zijn voor andere initiatieven in de regio. Uiteindelijk slaagt het alleen als we het samen doen.’
Welke bouwstenen zijn er al voor een regionaal energiebedrijf?
‘De projecten die Wiek-II nu in portfolio heeft in de regio Arnhem-Nijmegen kunnen jaarlijks 200 GWh stroom opwekken. Genoeg om ruim 70.000 huishoudens een jaar lang van stroom voorzien. Een prima potentieel, maar we willen een stap verder. We willen dat de bewoners van de regio aanhaken. We hebben ideeën om goed en vernieuwend samen te werken. Zo brengen we inwoners die zelf aan de slag willen met duurzame energie bij elkaar via ons platform Burgers Geven Energie. Professionals uit de energiewereld kunnen zich aansluiten bij ons netwerk Gilde van Versnellers. In Nijmegen maken we ook al de verbinding met traditionele energiebedrijven zoals ENGIE en afvalenergiecentrale ARN. Ons plan moet zich als een groene olievlek verspreiden.’
Wie is Pim? Wat geeft jou energie?
Ik woon in Nijmegen in de wijk Bottendaal met mijn vrouw Marian en mijn kinderen Eefke (12) en Niek (10). Als ik tijd heb kook ik graag voor het hele gezin en soms ook voor vrienden. Koken inspireert mij. Ik doe het soms ook tijdens het werk: laatst heb ik tijdens een contractonderhandeling heerlijke pasta gemaakt. Op zaterdag ga ik op zoek naar ingrediënten, liefst zonder in een supermarkt te komen. Bijvoorbeeld bij toko Weuro tegenover de Hema in Nijmegen. Kaas haal ik bij de kaasboer, vlees bij Bas van slagerij de Groene Weg en bier bij de brouwer. Ze denken mee en vragen me bijvoorbeeld wat ik met die prei ga doen. Dat vind ik mooi.
Remember:
a dream you dream alone is only a dream
A dream you dream together is reality